İlk kez 2018 yılında ortaya çıkan ve o günden beri gündemde kalmayı sürdüren bitcoin ve diğer kripto paralar, çok sayıda insan ve kurum tarafından yatırım veya kolay yoldan para kazanma amacıyla kullanılıyor. Ancak bu durum birçok devleti yeni bir gelir kalemi yaratma konusunda iştahlı hale getiriyor.
Bu yazımızda Amerika’da vergi toplamakla yükümlü olan IRS (Amerikan Gelir İdaresi)’in kripto paralardan elde edilen kazançları, nasıl sınıflandırdığını, ne kadar vergi aldığını, sizin bu işlemleri nasıl beyan edebileceğinizden, IRS’in kripto para piyasasını nasıl değerlendirdiğinden bahsedeceğiz.
Ancak isterseniz önce kripto paranın tanımından başlayalım.
Kripto Para Nedir?
Kripto para, genellikle yazılım geliştiriciler tarafından üretilen ve istekli taraflarca ödeme aracı olarak kabul edilen ‘‘dijital para’’dır. Sanal para birimleri olarak da bilinen kripto para birimleri transfer edilebilir, gelecekte kullanılmak üzere saklanabilir, yatırım için tutulabilir veya elektronik olarak takas edilebilir. En bilinen örneği Bitcoin’dir. ABD doları veya Euro gibi geleneksel para birimlerinin aksine, kripto para birimleri esasen düzenlemeye tabi değildir.
Bitcoin benzeri kripto paraları elde etmenin en kolay yolu, kripto para ATM’leri veya sizden belli bir işlem ücreti alan online platformlardır. Bazı işletmeler, kredi kartı şirketleri ve Pay Pal gibi çevrimiçi ödeme hizmetleri tarafından alınan işlem ücretlerinden kaçınmak için kripto para birimlerinde ödemeyi memnuniyetle kabul ediyor.
Kripto para birimleri temelde düzenlenmemiş olsa da her kripto para birimi işlemi, blok zinciri gibi katılımcıların kimliklerini güvenli ve anonim biçimde, ilgili kripto para birimi bakiyelerini koruyan bir kayıt tutma sistemine kaydedilir. Herkes, kripto para birimi işlemlerinin yolunu izlemek için blok zincirinin bir kopyasını indirebilir.
IRS Kripto Para İşlemlerinizi Öğrenmek İstiyor
IRS Form 1040’ın 2020 sürümünde (yakın zamanda doldurduğunuz veya yakında sunacağınız form), yıl boyunca herhangi bir zamanda herhangi bir sanal para biriminde herhangi bir finansal gelir elde edip etmediğinizi, sattığınız, gönderdiğiniz, takas ettiğiniz veya başka bir şekilde edindiğiniz kripto paralar hakkında sorular sorar. Eğer yıl içerisinde buna benzer işlemler gerçekleştirdiyseniz ‘‘Evet’’ kutucuğunu işaretlemeniz gerekir.
Bu sorunun Form 1040’ın 1. sayfasında, adınız ve adresiniz gibi vergi mükellefi bilgilerini sağlama satırlarının hemen altında görünmesi, IRS’ nin geçerli vergi kurallarına uyumu zorlama konusu ne kadar ciddiye aldığının bir göstergesidir.
Aşağıdaki -bunlarla sınırlı olmamakla beraber, kripto işlemlerinden biri veya birkaçını yaptıysanız, Form 1040 ile IRS’e beyan etmeniz gerekir.
- Kripto paraya bir ödeme yapmadan sahip olmak.
- Mal veya hizmet alımı için kripto para kullanmak.
- Kripto para satımı.
- Diğer yatırım araçlarıyla değişim.
- Kripto paradan faiz vs. benzeri gelir elde etmek.
Kripto Para Vergilendirilmesi
IRS, kripto para biriminin ‘‘mülk’’ sınıfına dahil eder ve bundan federal gelir elde etmeyi amaçlar. Örneğin, mal veya hizmet, ABD doları, euro, farklı kripto para birimi veya herhangi bir şey için kripto para alışverişi yaptığınızda vergiye tabi kazanç veya kaybı tanır ve bildirirsiniz. Form 1040’ınızda kripto para birimi işlemlerini bildirmezseniz ve denetlenirseniz, faiz, ceza ve hatta aşırı durumlarda cezai kovuşturmayla karşı karşıya kalabilirsiniz.
Bir kripto para birimi işleminin federal gelir vergisi sonuçlarına ulaşmak için ilk adım, kripto para biriminin aldığınız tarihte ve ödeme yapmak için kullandığınız tarihte ABD doları cinsinden ölçülen adil piyasa değerini (FMV) belirlemektir.
En popüler kripto para birimlerinin güncel değerleri borsalarda listelenir. Örneğin, bitcoin ve diğer kripto para birimleri Coinbase borsasında listelenir. Bu makaleye başladığımızda, Coinbase borsasına göre bir bitcoin 57.182 dolar. Dolayısıyla, bu fiyattan ABD doları ile bir bitcoin satın aldıysanız, federal gelir vergisi amaçları için bitcoin’ deki temeliniz 57.182 $ olacaktır.
Daha önce belirtildiği gibi, kripto para birimini ABD doları, farklı bir kripto para birimi, hizmetler veya başka bir mülkle takas ettiğinizde, bir hisse senedi satışı yaptığınızda yaptığınız gibi vergiye tabi kazanç veya zararı muhasebeleştirmeniz gerekir.
Bir kripto para birimini takas etmekten kaynaklanan vergiye tabi kazanç veya kayıp, kripto para birimini bir işlemde kullanmadan önce ne kadar süreyle tuttuğunuza bağlı olarak, kısa vadeli bir sermaye kazancı veya kaybı ya da uzun vadeli bir sermaye kazancı veya kaybı olacaktır.
Bir örnekle açıklayalım:
İşletmeniz için malzeme satın almak amacıyla bir bitcoin kullanıyorsunuz. Satın alma tarihinde, bitcoinlerin her biri 55.000 $ değerindedir. Yani, 55.000 dolarlık bir vergiden düşülebilir bir gideriniz var. Ancak bu işlemin başka bir parçası daha var: Bitcoin’i tutup harcamaktan kaynaklanan vergi kazancı veya kaybı.
Diyelim ki bitcoin’i bu yılın ocak ayında sadece 31.000$’a satın almıştınız. Bitcoin değerindeki (55.000$- 31.000$) değer artışından 24.000$ vergiye tabi kazancınız var. 24.000 $ kazanç, bitcoin’i bir yıldan fazla tutmadığınız için kısa vadeli bir sermaye kazancıdır.
Çalışanlara ve Anlaşmalı Taraflara Yapılan Kripto Para Ödemelerinin Vergilendirilmesi
Çalışan ücretlerini ödemek için kripto para birimini kullanırsanız, para biriminin FMV’si federal gelir vergisi stopajına, FICA vergisine ve FUTA vergisine tabi ücretler olarak sayılır. Çalışanlara ödenen diğer ücretlerde olduğu gibi, ücretleri W-2 Formunda çalışana ve IRS’ye bildirmelisiniz.
İşletmeniz için hizmet vermek üzere bağımsız bir çalışana ödeme yapmak için kripto para birimini kullanırsanız, para biriminin FMV’si yüklenici için serbest meslek vergisine tabidir. Bu çalışana yıl içinde yapılan ödemeler 600 ABD doları veya daha fazlaysa, ödemeyi Form 1099-NEC’de bildirmeniz gerekir.
Daha önce açıklandığı gibi, kripto para birimini ücret olarak veya bağımsız bir çalışandan alınan hizmetler için ödemeden önce elinizde tuttuğunuz süre boyunca değerindeki artış veya düşüş nedeniyle vergi kazancınız veya kaybınız da olabilir. Kripto para alıp satma işinde olmadığınız için, kazanç ve kayıp bir sermaye kazancı veya sermaye kaybı olacaktır (ve kripto para birimini ne kadar süreyle tuttuğunuza bağlı olarak kısa vadeli veya uzun vadeli olacaktır).
Ürün veya Hizmet Satımlarında Kripto Para Vergilendirilmesi
Mallar veya hizmetler için kripto para birimini kabul ediyorsanız, anlaşmayı ABD dolarına dönüştürmek için işlem tarihinde para biriminin değerini belirlemeniz gerekir. Ardından vergilendirilebilir gelirinizi veya kazancınızı hesaplayabilirsiniz.
Örnek 1
İki bitcoin karşılığında, restore ettiğiniz değerli bir tabloyu sattınız. Satış tarihinde, bitcoinlerin her biri 55.000 $ değerindedir. Toblo için maliyet esasınız ise 47.000$. İlk önce işlemi Form 1040’ınızda bildirmek için, iki bitcoin’i ABD dolarına (55.000 $ x 2) = 110.000 ABD dolarına dönüştürün.
Tablonun satışından elde edilen vergiye tabi kazanç 63.000$’dır (110.000$- 47.000$). 63.000 doları Form 1040’ınızda gelir veya kazanç olarak bildirin. Ayrıca, iki bitcoin üzerindeki kazancınızı veya kaybınızı hesaplamanız ve raporlamanız gerekir.
Örnek 2
Serbest meslek sahibi bir profesyonelsiniz. İşletmenizi, vergi açısından Sole Proprietorship kabul edilen tek üyeli bir LLC olarak işletiyorsunuz. Büyük bir müşteriden ödeme olarak bir bitcoin kabul ediyorsunuz.
Alındığı tarihte, Coinbase borsasına göre bitcoinlerin her biri 55.000 $ değerindedir. Sunulan hizmetler için 55.000 $ vergiye tabi gelir tanımalısınız. Serbest meslek sahibi olduğunuz için 55.000$ serbest meslek vergisine de tabidir.
Kripto para’ların nasıl vergilendirildiğini bilmemek federal vergi kurallarına uymamak için bir mazeret değildir. Yaptığınız tüm kripto işlemlerinin ayrıntılı kaydını tutmanız gerekir.
Bu kayıtlarda;
• Kripto para birimini aldığınız tarih,
• Aldığınız tarihteki değeri,
• Dolar veya başka bir varlıkla değiştirildiği tarihteki değeri,
• Kripto paranızın değerini belirlemede kullandığınız platform,
• Para birimini tutma amacınız (iş, yatırım veya kişisel kullanım).
Bu bilgilerle, siz ve/veya vergi uzmanınız, kripto para birimi işlemlerinizin federal gelir vergisi açısından hesaplamalarını yapabilirsiniz. Ayıca eyalet açısından da yükümlülük doğabilir.
Şirketinizin Amerika’da kuruluşundan itibaren, eyalet ve şirket tipi seçiminden başlayarak, aylık muhasebe hizmetlerinin yanı sıra, bünyesinde birçok farklı hizmeti barındıran Manay CPA’in websitesini Ziyaret edebilir, gelir verginizi azaltmak konusunda danışmanlık almak isterseniz Manay CPA’in ücretsiz danışmanlık servisinden faydalanabilirsiniz.
