ABD hükümeti, Amerika’da çalışanların yaşamları boyunca ne kadar para kazandığını izlemek ve Sosyal Güvenlik haklarını hesaplamak için 1936’da Sosyal Güvenlik Numarasını (SSN, Social Security Number) uygulamaya sokmuştur. İş bulmak, devlet yardımlarından faydalanmak ve kimlik tespiti için kullanmak için bir Sosyal Güvenlik Numarasına (SSN Numarası) ihtiyacınız vardır ve bu numaranızı paylaşırken oldukça dikkatli olmalısnız.
SSN Nedir?
SSN Numarası, ABD Sosyal Güvenlik İdaresi tarafından verilir. Bu numara, ABD vatandaşlarına, Amerika’da çalışanlara, daimi ikamet edenlere ve geçici olarak çalışanlara / ikamet edenlere verilir. Bu kişiler, çalışabilmek, Sosyal Güvenlik yardımlarından faydalanmak için ve bazı devlet hizmetlerinden yararlanmaya uygun olup olmadıklarını belirlemek için kendilerine özgü tanımlayıcı bir numara olan SSN numarasına ihtiyaç duyarlar.
SSN numarası dokuz hanelidir ve asıl amacı kişinin kimliğini tespit etmek ve kazancını kaydetmektir. SSN vergi beyannamesi için ve bankada hesap açmak için de kullanılır.
Numara, Amerika Birleşik Devletleri hükümetinin bağımsız bir kurumu olan Sosyal Güvenlik İdaresi tarafından verilir. Numaranın asıl amacı, Sosyal Güvenlik İdaresi’nin bireyleri takip etmesi olsa da Sosyal Güvenlik numarası, vergilendirme ve diğer amaçlar için fiili bir ulusal kimlik numarası haline gelmiş durumdadır.
SSN Numarası Neden Önemlidir?
ABD hükümetinden almaya hak kazanabileceğiniz gelecekteki haklarla ve yardımlarla doğrudan bağlantısı olması nedeniyle bir SSN numarasına sahip olmak çok önemlidir.
Bir kişinin yıllık kazancını ve kaç yıl çalıştığını takip etmek için SSN numarası kullanılır. Bu rakamlar, emeklilik geliri, maluliyet geliri veya sağlık sigortası ile ilgili potansiyel mali faydaları hesaplamak için gereklidir.
İnsanlar çalışma kariyerlerine başladıklarında, işverenler başvuru sürecinin bir parçası olarak SSN numarasını isterler. İşverenler, İç Gelir Servisi’ne (IRS), her bir SSN ile ilişkili maaş ödemelerinin ayrıntılarını ve çalışanlardan Sosyal Güvenlik ve Medicare’e katkı için yapılan stopajları sunarlar. İşverenler ayrıca bu bilgiyi gelir vergisi alınan eyalet yönetimlerine de bildirir.
SSN Numarası Kullanılan Başlıca Yerler
- Herhangi bir ABD finans kuruluşunda hesap açarken SSN numarasına ihtiyacınız vardır. 1970’ten beri federal hükümet, bankaların müşterilerinin Sosyal Güvenlik numaralarını veya Bireysel Vergi Mükellef Kimlik Numarasını (ITIN) almalarını şart koşuyor.
- Finans kurumları SSN’nizi kredinizi kontrol etmek, faiz ve yatırım gelirlerinizi veya kayıplarınızı IRS’ye bildirmek, vergiden düşülebilir mortgage faizinizi IRS’ye bildirmek ve hesabınızı yönetmek için kullanır.
- Bir federal krediye başvururken de SSN numarasına ihtiyacınız olacaktır. Devlet, federal öğrenci kredisi gibi bir federal krediye başvurduğunuzda uygun olduğunuzdan emin olmak için Sosyal Güvenlik numaranızı kullanacaktır. Örneğin, federal öğrenci kredilerine hak kazanmak için, başka bir federal kredide temerrüde düşmemiş olmanız, uygun vatandaşlık veya ziyaretçi statüsüne sahip olmanız gerekir.
- Belirli kamu yardımı türlerine başvururken SSN numarsına ihtiyacınız olur. İşsizlik yardımları veya Sosyal Güvenlik Engellilik Sigortası (SSDI) gibi kamu yardımı programları, genellikle, insanları tanımlamak ve hak etmedikleri yardımları talep etmediklerinden emin olmak için Sosyal Güvenlik numaralarını kullanan federal veya eyalet devlet kurumları tarafından yönetilir.
- ABD sağlık sistemi içinde tanımlı olan herhangi ibr medicare sistemine kaydolurken SSN numarasına ihtiyaç duyarsınız. Sosyal Güvenlik İdaresi, insanları medicare’e kaydettirmek için Medicare ve Medicaid Hizmetleri Merkezleri ile birlikte çalışır.
- Pasaport başvurusunda bulunurken SSN numaranızı ibraz etmek zorundasınız. Federal yasa, ABD pasaportu için başvurduğunuzda varsa bir Sosyal Güvenlik numarası vermenizi gerektirir. SSN’niz yoksa, size hiç SSN verilmediğine dair yeminli bir beyan vermelisiniz.
- Vergi beyannamenizi vermek için de SSN numarası gerekir. IRS, vergi beyannamenizde bildirdiğiniz geliri, işvereninizin ve finansal kurumların size ödediğini bildirdiği gelirle eşleştirmek için bu numarayı kullanır. Ayrıca, çocuğunuzun vergi beyannamenize bağımlı olduğunu iddia etmek için çocuğunuzun SSN’sini sağlamanız gerekir.
- Ehliyet almak için SSN numarası istenir. Bir SSN’niz varsa, birçok eyalet sürücü ehliyeti için başvurduğunuzda bunu sağlamanızı ister.
- İşsizlik başvurusu yapmak için de bir SSN numaranız olması gerekir.
SSN Numarası Nasıl Alınır?
Sosyal Güvenlik Numarası başvuruları ABD’de size en yakın Sosyal Güvenlik İdarsi (SSA) ofisinden yapılabilir. Size en yakın sosyal güvenlik ofisini bulmak için https://www.ssa.gov/ adresini ziyaret edebilirsiniz. Yeni sunulan online hizmet kapsamında, bireyler Sosyal Güvenlik İdaresi’nin https://www.ssa.gov/number-card adresindeki web sitesi aracılığıyla da SSN numarası alabilirler.
SSN Numarası Başvuru Süreci
Bir SSN numarası ve ilgili SSN kartı, Form SS-5 adı verilen formun doldurup Sosyal Güvenlik İdaresine sunulması ile alınabilir. Formda, ilk kez bir kartın nasıl alınacağı, bir kartın nasıl değiştirileceği ve SSN kayıtlarının nasıl düzeltileceği açıklanır.
Yaşınızı, kimliğinizi ve ABD vatandaşlığınızı veya göçmenlik statünüzü kanıtlayan belgeler gibi istenen dokümanların tam listesi formda bildirilmiştir. Bir SSN numarası veya kartı almanın herhangi bir maliyeti yoktur. 18 yaşından büyükseniz, göçmen vizesine başvurduğunuzda size bulunduğunuz ülkede de bir SSN’ye başvurma seçeneği sunulur.
SSN Numarası için Kimler Başvurabilir?
Tabii ki en başta ABD vatandaşları SSN numarası alabilir. Bunun dışında, ABD resmi makamları tarafından çalışma izni verilen geçici işçiler ve göçmen olmayan vize statüsüne sahip olan kişiler, SSN numarası alabilmek için başvurabilirler. ABD vatandaşı olmayan kişilerden yalnızca ABD’de çalışma iznine sahip olan kişiler, SSN numarası alabilmektedirler.
SSN Numarası için Gerekli Belgeler
Bir Sosyal Güvenlik Numarası ve Kartı almak için yaş, kimlik ve ABD vatandaşlığı veya mevcut göçmenlik durumunu kanıtlayan en az iki belge sağlamanız gerekecektir. Kimliğinizi doğrulamak için Sosyal Güvenlik İdaresi şunlardan birini görmek ister:
- ABD sürücü belgesi
- Devlet tarafından verilen kimlik kartı
- ABD pasaportu
Bu özel belgelere sahip değilseniz veya on gün içinde yenilerini alamıyorsanız, Sosyal Güvenlik İdaresi aşağıdakilere benzer diğer belgeleri görmek isteyecektir:
- Çalışan kimlik kartı
- Okul kimlik kartı
- Sağlık sigortası kartı
- ABD askeri kimlik kartı
Yaşınızı kanıtlamak için Sosyal Güvenlik İdaresi, Doğum Belgenizi görmek ister. Bir doğum belgesi yoksa, Sosyal Güvenlik şunları kabul edebilir:
- Doğum tarihinizi gösteren 5 yaşından önce yapılmış bir dini kurum kaydı
- Doğum tarihinizin ABD hastanesindeki kaydı
- ABD pasaportu
Uzun süre ABD dışında yaşadıysanız, ABD dışında uzun süreli ikamet ettiğinizi gösteren diğer kayıtlar. ABD vatandaşı değilseniz, göçmen statüsünü kanıtlamak için Sosyal Güvenlik İdaresi mevcut ABD göçmenlik belgelerinizi görmelidir. Kabul edilebilir belgeler şunları içerir:
- Süresi dolmamış yabancı pasaportta I-94 Geliş/Gidiş Kaydı veya kabul damgası
- I-766 İstihdam Yetki Belgesi,
- Çalışma izin belgesi
- Süresi dolmamış yabancı pasaportunuzla birlikte Form I-551
- Yasal Daimi İkamet Kartı, Makinede Okunabilir Göçmen Vizesi
SSN Numarası için Ücretler
SSN numarası ve kartı almak ücretsizdir. Sosyal Güvenlik veya başka bir devlet kurumuna bağlı olmayan bazı özel şirketler bu hizmet için ücret almaktadır. Ancak, bu şirketler size hiçbir avantaj sağlamaz ve her halükarda belgeleri doğrudan Sosyal Güvenlik İdaresi’ne sağlamanız gerekir.
SSN Numarası Almanın Avantajları
ABD’de yasal olarak yaşayıp çalışabilmek için bu numaraya ihtiyacınız vardır. Yukarıda da ayrıntılı olarak bu numaranın ne işe yaradığı anlatılmıştır. ABD’de banka hesabı açabilmekten ehliyet almaya, devlet kurumları ile ilgili işlemler yapmaktan devlet yardımlarına başvurmaya kadar bir çok konuda SSN numarası hayatınızı kolaylaştırır.
Bu numara olmadan finans kurumları sizin hakkınızda kredi kontrolü yapamaz. Bu numara olmadan, kredi kartı, banka kartı veya kredi almak imkansız değilse bile oldukça zordur. Sosyal Güvenlik numarası olmayan vatandaş olmayan kişiler, sürücü belgesi almak, okula kaydolmak, özel sağlık sigortası almak veya sübvansiyonlu konut gibi kamu yardımına başvurmak konusunda büyük zorluklar çekebilirler.
Bir SSN Numarası Almanın Dezavantajları
Kimlik hırsızları Sosyal Güvenlik numaranızı ele geçirebilir, yeni otomobil kredileri, kredi kartları, öğrenci kredileri ve kişisel krediler dahil olmak üzere sizin adınıza kredi başvurusunda bulunabilirler. Hileli kredi limitleri, mali durumunuza zarar verebilir ve kredi puanlarınızı düşürebilir ve hasarı tersine çevirme süreci uzun ve karmaşık olabilir.
Bu durumda yeni bir SSN numarası almanız gerekebilir. Yeni bir Sosyal Güvenlik numarası almanın dezavantajları söz konusu olduğunda, en büyük güçlüklerden biri, birçok bürokratik kuruluşla uğraşırken karşılaşacağınız evrak işleri ve lojistik engeller olacaktır.
IRS, DMV, bankalar, kredi raporlama şirketleri ve bazı özel işletmeler büyük olasılıkla eski numaranızı dosyalarda bulunduracaktır. Ve hepsinin bir kimlik hırsızlığı sorunuyla veya sizin Sosyal Güvenlik numaranızı güncelleme talebinizle başa çıkmak için kendi politikaları ve prosedürleri olacaktır.
Adınız ve adresiniz aynıysa bu daha büyük bir sorun olabilir, ancak artık iki farklı tanımlayıcı numaranız var. Ayrıca yeni numara verilir verilmez eski numaranızı kullanamayacaksınız. Bu nedenle, Sosyal Güvenlik numaranızın değiştirildiğini bildirmek için Sosyal Güvenlik numaranızı tutan her bir alacaklı ve kuruluşla (okullar, sigorta firmaları, hatta kamu hizmeti şirketleri vb.) iletişime geçmeye hazır olun.
Amerika’da şirketinizi kurmak ve yürütmek için hazırlamanız gereken çok sayıda dokümana ihtiyacınız olabilir. İhtiyaç duyduğunuz her konuda uzman olmanızı kimse beklemiyor. Manay CPA, bünyesinde görev yapan, her biri alanının uzmanı, güncel mevzuat ve uygulamalar hakkında derinlemesine bilgi ve tecrübe sahibi olan dinamik ekibi bir çok konuda problemlerinizin çözümü için yanınızdadır.
Örneğin, Amerika Birleşik Devletleri’nde yaşayan ve SSN numarası olmayan birine IRS tarafından verilen dokuz haneli bir numara olan Bireysel Vergi Mükellefi Kimlik Numarası veya ITIN başvurusu destek sağladığımız konulardan yalnızca bir tanesidir.
SSN Numarası için Sıkça Sorulan Sorular
Sosyal Güvenlik Numaranız Çalınırsa Ne Yapmalısınız?
Kimlik hırsızları ile her yerde karşılaşabilirsiniz. Numaranızın çalındığından şüpheleniyorsanız, Sosyal Güvenlik İdaresi ile iletişime geçin. 1-800-269-0271 numaralı telefondan kurumun dolandırıcılık yardım hattıyla iletişime geçebilir veya https://oig.ssa.gov/ adresinden çevrimiçi olarak bir bildirimde bulunabilirsiniz. Olaya karıştığı iddia edilen şüpheli(ler) ve mağdur(lar) hakkında mümkün olduğunca çok bilgi verdiğinizde soruşturmalar, başarılı olacaktır.
Sosyal Güvenlik Numarası Kartının Değiştirilmesi İçin Çevrimiçi Olarak Nasıl Başvurabilirim?
Kartınızı kaybettiyseniz, yenisine ihtiyacınız olmayabilir. Çoğu durumda SSN numaranızı bilmek yeterlidir. Ancak, yeni birine ihtiyacınız varsa, başvurunuzu çevrimiçi veya şahsen tamamlayabilirsiniz. Yeni bir SSN kartı talep etmenin en kolay yolu kişisel bir Sosyal Güvenlik hesabı ile çevrimiçi başvuru yapmaktır. Başvuru yapmanın en iyi yolunu öğrenmek için https://www.ssa.gov/number-card adresine gidip birkaç soruyu yanıtlayabilirsiniz.
Sosyal Güvenlik Kartı Almak Ne Kadar Sürer?
Gerekli tüm bilgileri alır almaz, Sosyal Güvenlik İdaresi kartınızı postayla gönderir. Genellikle bu tarihten itibaren 7-10 iş günü içinde elinize ulaşacaktır. Postayla gönderilen Sosyal Güvenlik kartı başvurularının işlenmesinde hafif gecikmeler yaşandığı için, postayla gönderilen bir başvuruyu işleme koymak ve göndermek 2-4 hafta sürebilir. Form I-765 ve/veya Form I-485’i kullanarak yeni veya değiştirilen bir Sosyal Güvenlik kartı için başvuruyorsanız, kartınızı ABD Vatandaşlık ve Göçmenlik Hizmetlerinin çalışma izninizi veya Daimi İkamet başvurunuzu onaylamasından sonraki 7-10 iş günü içinde alabilirsiniz.
